Motyle kojarzą się nam najczęściej jako efemeryczne, niewielkie i niezwykle delikatne istoty. Podziwiamy je w otoczeniu natury, zachwycamy się pięknymi kolorami i gracją, z jaką mkną w powietrzu. Zawsze fascynowało Cię życie motyli i to, w jaki sposób z niepozornej gąsienicy przeistaczają się w zjawiskowe stworzenia o wielobarwnych, pokrytych różnymi wzorami skrzydłach? Nic dziwnego – cykl życia motyla skrywa w sobie wiele interesujących sekretów, które są często pomijane w trakcie naszej edukacji. U motyli dokonuje się przeobrażenie zupełne a ich cykl rozwoju obejmuje cztery stadia, w trakcie których dokonuje się całkowita zmiana w wyglądzie i funkcjonowaniu tych stworzeń. Jest jednak wiele miejsc, w których możesz poznać różne szczegóły na temat motyli – cykl rozwojowy, gatunki i fascynujące ciekawostki. Największa motylarnia w Polsce Rozewie to miejsce, w którym nie tylko pozyskasz informacje, ale także zobaczysz na własne oczy cykl życia motyli! Zanim jednak zjawisz się w Motylarni Rozewie, przeczytaj nasz artykuł i poznaj zachwycające życie motyla online. Dowiesz się z niego ile czasu żyją motyle i w jaki sposób rozwijają się na przestrzeni całego swojego życia. Poznasz także pewne ciekawostki, związane z ich rozwojem. Zapraszamy do lektury!
Życie motyla od początku – od jaja
Początek cyklu życia motyli często kojarzy się z gąsienicą czy poczwarką. Niesłusznie, ponieważ cykl życiowy motyla rozpoczyna się znacznie wcześniej. Warto sięgnąć wzrokiem jeszcze dalej, do samego jaja. W rzeczywistości życie motyla zaczyna się, gdy samica składa jaja, czasem nawet kilkaset. W zależności od gatunku wybiera do tego inne miejsce: liście, łodygi lub pozostałe elementy roślin bądź tereny położone blisko roślinności. Zdarza się, że jaja niektórych gatunków składane są nawet w trawie! Co ważne, muszą to być rośliny bez właściwości trujących, możliwe do spożycia przez przyszłe motyle (gąsienice). Gatunek warunkuje również czas, po którym motyle polskie lub egzotyczne ujrzą świat już jako małe gąsienice. W niektórych przypadkach jest to kilka dni, w innych kilka miesięcy. Czasem wylęganie się gąsienic następuje dopiero po przezimowaniu – szczególnie powszechne jest to u rodzimych gatunków.
Jeżeli chodzi o opis jaj, nie sposób podać jednego, uniwersalnego, ponieważ różne motyle ze świata składają różne jaja. Raz są spłaszczone po bokach, innym razem wrzecionowate, gładkie lub niejednolite. Przybierają rozmaite, fascynujące kolory: od jaskrawych żółci po stonowane szarości.
Po wyjściu z jaja: życie motyli jako gąsienic
Życie motyla jako młodej gąsienicy zaczyna się od opuszczenia jaja i zjedzenia osłonki. Kolejne posiłki stanowią elementy rośliny, na której samice motyli świata składają jaja, dlatego bardzo ważny jest wybór rośliny zapewniającej gąsienicy niezbędne składniki odżywcze. Każda gąsienica składa się z głowy – wyposażonej w aparat gryzący, narządy przędne i oczy – tułowia oraz odwłoka. W zależności od gatunku, inne są jednak kształty i kolory gąsienicy. Interesujący element budowy stanowią odnóża członowane (trzy pary) i uzupełniające je posuwki (pięć par), ułatwiające gąsienicy poruszanie.
Życie motyla na etapie formy gąsienicy często ogranicza się do zamieszkiwania w roślinie, która stanowi wystarczające pożywienie przyszłego motyla. W tym czasie gąsienica musi zmagazynować wystarczającą ilość zapasów tłuszczowych, niezbędnych do kolejnego etapu rozwoju, czyli przepoczwarczenia. W tym czasie – a trwa on od kilku tygodni do kilku miesięcy, rzadko lat – owad rośnie i zmienia się na różne sposoby, np. poprzez linienie. Nie każdy motyl jednak ma włoski. Niektóre motyle świata są gładkie, inne mają wypustki. Są to elementy ochronne, które z jednej strony odstraszają potencjalnych drapieżców wizualnie, z drugiej wywołują dyskomfort przy dotyku (np. stan zapalny u człowieka) lub nawet za pomocą wydzielanego zapachu.
Cykl życia motyli – poczwarka
Zanim na świecie pojawi się piękny, dojrzały motyl, cykl życia owada musi przejść przez stadium poczwarki. Dzieje się tak pod koniec rozwoju gąsienicy, gdy osiągnie rozmiar wystarczający dla danego gatunku motyli egzotycznych czy polskich. Odpowiednio duża gąsienica przestaje przyjmować pokarm, przestaje się ruszać i przechodzi powolną transformację w poczwarkę.
Poczwarka motyla wygląda w charakterystyczny sposób. Jest zamknięta, jednolita, nie pozwala na dostęp do wnętrza. Najczęściej pozostaje w bezruchu, choć zdarza się, że ruch wykazuje część, w której znajduje się odwłok owada. W popularnej opinii życie motyli na czas przepoczwarzania zamiera, „usypia”. W rzeczywistości jednak w poczwarce dokonuje się intensywna praca – powstają dojrzałe, fascynujące motyle egzotyczne lub polskie, które później można oglądać m.in. w największej Motylarni w Polsce – Motylarni Rozewie.
Cykl życia motyli – ciekawostka
Przemiana poczwarki w motyla jest niezwykle fascynującym i pięknym procesem, ukazującym złożoność otaczającej nas natury. Jest to jeden z niezbędnych etapów, który składa się na cykl życia motyli. Ciekawostkę stanowi fakt, iż choć wiele owadów przechodzi transformację, nie w każdym przypadku można mówić o przeobrażeniu całkowitym/zupełnym (holometabolii). Jest to określenie zarezerwowane dla owadów, których cykl życia obejmuje stadium poczwarki. Omawiany w niniejszym artykule cykl życia motyli wpisuje się w tę regułę doskonale. Ważne, by wcześniejsze stadia – w tym wypadku gąsienice – nie miały widocznych zawiązków skrzydeł. Alternatywą dla przeobrażenia całkowitego jest przeobrażenie niezupełne (hemimetabolia), w którym larwa przypomina dorosłego owada.
Finał życia motyla – dojrzałe motyle świata
Zamknięta w poczwarce gąsienica rozpuszcza się, a zaczątki narządów dojrzałych motyli ze świata – czyli tarczki imaginalne – ulegają rozwinięciu, by owad zyskał ostateczną formę. Trwa to od kilku tygodni do kilku miesięcy. Wtem dochodzi do pęknięć osłony kokonu, a życie motyla w dojrzałej formie właśnie się rozpoczyna. Uwaga jednak! Na świat nie wyłania się motyl majestatyczny czy mogący od razu pofrunąć. Wręcz przeciwnie, jest to owad nieprzystosowany do lotu, wymięty tak samo jak ludzkie dziecko w momencie narodzin. Skrzydła nabierają kształtu, twardości, sztywności i siły dopiero w kolejnych minutach – tuż po swobodnym rozprostowaniu ich. Wówczas rozpoczyna się dojrzały etap życia motyla. Ile trwa i jak wygląda? Spieszymy z odpowiedzią!
Dorosłe motyle świata – zwane imago – nie rosną już ani nie przechodzą przez kolejne stadia cyklu życia. W swojej postaci pozostają do końca swojego życia. Zamiast tego pozyskują pokarm, pokonują odległości i rozmnażają się. Często zastanawiamy się jednak ile czasu żyje motyl. Wszystko zależy od jego gatunku. W większości przypadków dorosłe osobniki żyją zaledwie kilka tygodni, czasem jest to kilka miesięcy. Najkrótsze życie motyla wynosi zaledwie trzy dni! Między innymi dlatego warto odwiedzać największą Motylarnię w Polsce – Motylarnię Rozewie. U nas zobaczysz unikalne motyle z bliska w ich krótkim, ale jakże pięknym i barwnym życiu. Poznasz u nas różnorodne ciekawostki, dotyczące dużej liczby gatunków motyli. Obejrzysz też życie motyli na różnych etapach – prześledzisz cały cykl życia motyli, począwszy od jaja, aż do dorosłych osobników. Wizyta w naszej Motylarni jest niepowtarzalną okazją do podziwiania z bliska tych ulotnych stworzeń i poznania ich ciekawych sekretów.
Zobacz egzotyczne motyle w Polsce – w Rozewiu. Zapoznaj się cenami biletów: motylarnia – cennik, a także godzinami otwarcia Motylarni Rozewie. Zapraszamy!