Motyle są niezwykle zróżnicowaną grupą owadów. Zamieszkują całą planetę z wyjątkiem Antarktydy, co wymusiło na nich konieczność zaadaptowania się do różnych warunków środowiskowych. Wynikiem tego procesu są nietypowe cechy motyli, które budzą w nas podziw, zaskoczenie, a czasem wręcz niepokój. Czy motyle potrafią piszczeć? Jak chronią się przed drapieżnikami? Poznaj ciekawe fakty o motylach, które wprawią Cię w osłupienie!
Fakty o motylach – długi cykl rozwojowy i dramatycznie krótki żywot dojrzałego osobnika
Cykl rozwojowy motyli składa się z kilku etapów i jest bardzo interesujący. Wszystko rozpoczyna się od jaja, które samica przytwierdza do liścia rośliny żywicielskiej. Po kilku dniach lub tygodniach (w zależności od gatunku motyla) z jaj wylęgają się gąsienice, które żerują na roślinie żywicielskiej do czasu przepoczwarzenia. W stanie poczwarki gąsienica owija się kokonem, nie je i nie prowadzi żadnej innej aktywności. To etap, w którym w ciele owada zachodzą rewolucyjne wręcz zmiany, które kończą się wraz z wyłonieniem się z kokonu dorosłego osobnika.
Biorąc pod uwagę tak długi i rozbudowany cykl życiowy, przeciętna żywotność w pełni ukształtowanych motyli, może dziwić. Niektóre z nich żyją około tygodnia i w tym czasie są skupione na poszukiwaniach partnera i rozmnażaniu. Inne, takie jak np. zimujące pokolenie Motyli Monarcha, cieszą się życiem przez kilka miesięcy. Dramatyczny los, z punktu widzenia człowieka, czeka motyle nocne z gatunku Actias Luna i Attacus Atlas. Są one pozbawione aparatu gębowego, który umożliwia im pobieranie pokarmu. Wszelkie zasoby energetyczne wymienione wyżej ćmy czerpią z zapasów zgromadzonych podczas życia larwalnego. Dorosłe osobniki umierają w przeciągu kilku dni.
Fakty o motylach – skrzydła jako panele słoneczne
Motyle, jak wszystkie owady, są zmiennocieplne. Zmiennocieplność motyli oznacza, że nie są one zdolne do samodzielnego regulowania temperatury ciała, w przeciwieństwie do zwierząt stałocieplnych, takich jak ssaki czy ptaki. Ich temperatura ciała zależy od temperatury otoczenia oraz od dostępu do źródła ciepła – słońca. W chłodniejszych dniach lub w cieniu motyle mogą być mniej aktywne lub całkowicie niezdolne do lotu. Można je wówczas zaobserwować na roślinach lub kamieniach, gdzie wygrzewają się i oczekują na poprawę warunków. Motyle odpoczywające w ten sposób absorbują energię słoneczną, co pomaga im w osiągnięciu wymaganej temperatury do lotu (około 30ºC). Zdecydowanie lepiej radzą sobie z tym motyle o ciemniejszych skrzydłach (np. Battus polydamas), ponieważ są w stanie szybciej „naładować się” do lotu.
Ciekawe fakty o motylach – obrona przed drapieżnikami
Delikatne i pozbawione agresywnych zachowań motyle są łatwym łupem dla płazów, gadów i ptaków. Owady te nie są jednak tak bardzo bezbronne jak nam się wydaje. W toku ewolucji wypracowały one sprytne rozwiązania, które każdego dnia pomagają im przetrwać. Można śmiało powiedzieć, że motyle to mistrzowie kamuflażu i iluzji w świecie owadów. Z powodzeniem naśladują one inne formy życia lub nieożywione elementy środowiska naturalnego. Przykładem może być motyl z gatunku Kallima inachus, który wygląda niczym uschnięty liść. Kiedy pozostaje w bezruchu, nie da się go odróżnić od naturalnego poszycia drzew.
Podobną metodę obrony przed drapieżnikami wypracowała sobie Rusałka pawik. Jej złożone skrzydła do złudzenia przypominają uschnięty liść pokrzywy. Motyle o jaskrawym, neonowym wręcz ubarwieniu całym swoim ciałem wysyłają do drapieżników sygnał: „nie jedz mnie, jestem trujący, zaszkodzisz sobie”, co pozwala im uniknąć ataków. Ponadto na skrzydłach motyli można zaobserwować oczka, plamki i wzory, które mają upodabniać dorosłe osobniki do innych stworzeń np. do sowy. Arcymistrzem kamuflażu jest zaś Przeziernik osowiec – motyl, który wygląda jak szerszeń.
Fakty o motylach – czy motyle wydają dźwięki?
Motyle generalnie nie są znane z wydawania dźwięków w sposób, w jaki robimy to my, ludzie, czy inne zwierzęta jak ptaki czy ssaki. Większość komunikacji między motylami odbywa się za pośrednictwem sygnałów wizualnych i chemicznych. Jednakże pewne gatunki motyli mogą wytwarzać dźwięki za pomocą specjalnych struktur w ich ciałach. Dźwięki te mają za zadanie odstraszać drapieżników. Przykładem piszczących motyli jest zmierzchnica trupia główka.
Motylarnia Rozewie – poznaj cechy charakterystyczne motyli z całego świata!
Motylarnia Rozewie jest domem dla kilkudziesięciu gatunków motyli z najdalszych zakątków świata. Hodujemy zarówno motyle dzienne, jak i nocne, a wśród naszych okazów można podziwiać między innymi olbrzymie ćmy z rodziny Attacus Atlas, niebieskie motyle z gatunku Morpho Peleides oraz cudownie zielone osobniki z gatunku Papilio Palinurus. Nasi podopieczni swobodnie poruszają się po obiekcie, budząc zachwyt wśród zwiedzających. Można podziwiać je w locie, podczas żerowania oraz odpoczynku na liściach. Wizyta w Motylarni to niepowtarzalna okazja, by poznać cechy charakterystyczne motyli, ich cykl rozwojowy oraz różnorodność gatunkową. Serdecznie zapraszamy!
Przeczytaj także: Czy motyle mają swoje ulubione kolory kwiatów?